معادلات آلومتریک زی‌توده و اندوخته کربن بذر بلوط ایرانی (Quercus brantti) و تعیین عناصر غذایی آن در جنگل‌های لردگان استان چهارمحال و بختیاری

ترسیب کربن به‌عنوان یکی از مهمترین مزایای درختان در اکوسیستم‌های جنگلی بوده که در اندام‌های مختلف آنها ازجمله بذر انجام می‌شود. اختصاص کربن در اندام‌های مختلف به‌عنوان یک فرایند کلیدی در چرخة کربن محسوب می‌شود. مقدار کربن موجود در هر اندام، زمان باقی ماندن کربن در اکوسیستم و چرخة کربن آن را تعیین می‌کند. بذر بلوط ایرانی (Quercus brantti) در جنگلهای زاگرس از جنبه‌های مختلفی حائز اهمیت است. علاوه بر ارزش‌های تغذیه‌ای، دارویی و اکولوژیک، زی‌توده و مقدار اندوختة کربن این بخش از درخت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق که در جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری انجام شد، تعداد 35 پایه بلوط ایرانی در دو شکل تک‌پایه و جست‌گروه به‌صورت تصادفی انتخاب و آماربرداری از صفات کمی کلیة پایه‌ها انجام شد. سپس بذر تمامی پایه‌ها به‌صورت جداگانه برداشت شده و وزن تر آنها در عرصه اندازه‌گیری شد. وزن خشک نمونه‌ها، مقدار کربن و سایر عناصر غذایی موجود در بذر نیز در آزمایشگاه مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که زی‌تودة بذر در درختان تک‌پایه به‌طور متوسط 6 برابر جست‌گروه‌ها است. همچنین مقدار کربن بذر حدود 40 درصد وزن خشک آن است. نتایج بررسی مدل‌های رگرسیونی نشان داد که در درختان تک‌پایه از بین متغیرهای مستقل، قطر متوسط تاج معادلاتی با شاخص‌های مدل‌سازی بهتری تولید کرد، در حالی‌که در جست‌گروه‌ها بهترین مدل رگرسیونی بدست آمده، مدل رگرسیونی توانی بر مبنای ارتفاع کل جست‌گروه است. بسیاری از مدل‌های بدست آمده از ضریب تبیین بالایی برخوردار بودند که حکایت از امکان استقرار معادلات آلومتریک مناسب برای زی‌توده و اندوختة کربن بذر بلوط ایرانی داشت.